(Cercopithecus albogularis)
Centralna, wschodnia i południowa Afryka. Zamieszkują wiecznie zielone lasy, w tym lasy deszczowe oraz lasy na obszarach przybrzeżnych i bagiennych.
Wysokość 50-70 cm, waga 6-9 kg u samców i do 6 kg u samic. Szpakowato ubarwiony na głowie i grzbiecie, podgardle i górna część klatki piersiowej białe. Każdy włos jest dwukolorowy, przez co miejscami sierść może mieć inny odcień ubarwienia.
Żyje w grupach po ok. 30 osobników, złożonych z jednego samca dominującego, jego samic i ich potomstwa, chociaż spotkano także stada liczące nawet 65 zwierząt. Aby utrzymać odpowiednią odległość między grupami, samce wydają głośne, szczekające dźwięki. Większość czasu spędza na drzewach, chociaż na ziemię schodzą często podczas żerowania i zabawy.
Wszystkożerne. Ich dieta głównie opiera się na owocach, młodych pędach, liściach I kwiatach, ale uzupełniają ją również owadami i jajami. Często podkradają także jedzenie ludziom.
Koczkodany najczęściej zdolne są do rozrodu przez cały rok. Ciąża trwa ok 6-7 miesięcy, po czym na świat przychodzi jedno młode. Noworodki natychmiast przyczepiają się do sierści na brzuchu matki, gdzie spędzają pierwsze kilka miesięcy życia. Ciekawostką jest, że obce samce potrafią nauczyć się charakterystycznego wołania danej grupy, kradnąc z niej w ten sposób samice.
Nawet do 30 lat.
Ochrona: Koczkodan białogardły nie jest gatunkiem zagrożonym wyginięciem. W Czerwonej Księdze Gatunków Zagrożonych posiada kategorię LC (najmniejszej troski).